NATÃœRALÄ°ZM (DOÄžALCILIK)

   19.yüzyılın sonlarına doÄŸru Fransa'da ortaya çıkan natüralizm, bir anlamda realizmin bir üst basamağı (gerçeÄŸe yaklaÅŸmadaki katılığı nedeniyle) olarak düşünülebilir.

  Natüralizmi, realizmden ayıran nokta onun deney yöntemine de yer vermesidir. Deney yöntemi, doÄŸa olaylarında aynı nedenler, aynı koÅŸullar altında aynı sonuçları doÄŸurur düşüncesidir (Determinizm). Natüralistler bu anlayışın tabiatta olduÄŸu gibi insan yaÅŸamı için de geçerli olduÄŸunu savunmuÅŸlardır.Bu yaklaşımla pozitif bilimlerle sanatı birleÅŸtirmeye çalışmışlardır. Ä°nsanın fizyolojik özellikleri üzerinde durmuÅŸ; insanı ırsiyet (soyaçekim) ve genetik özellikleriyle ele almışlardır. Ayrıca sosyal çevrenin insan üzerinde yaptığı etkileri de derinlemesine araÅŸtırmışlar, bir anlamda kendilerini bilim adamı, toplumu laboratuvar, insanı da deneme, inceleme aracı olarak ele almışlardır.

   Natüralist yazarlar insanı belli koÅŸulların içinde ele alır, onun duygu ve düşünce dünyasını, yetiÅŸtiÄŸi doÄŸal ve toplumsal çevrenin etkisi doÄŸrultusunda çizerler. Onların eserlerinde insan kendi yazgısını biçimlendirici, çevre üzerinde deÄŸiÅŸtirici bir güç taşımaz. Toplumsal nedenleri bir yana bırakmışlar, yalnızca yaÅŸananı "nesnel" bir biçimde aktarmakla yetinmiÅŸlerdir. Bu sebeple de onlara "zabıt katipleri" yakıştırması yapılmıştır.

   Ä°nsan psikolojisiyle fizyolojisini birbirine baÄŸlı kabul ettikleri için eserlerinde kahramanların fiziksel özelliklerini çok ayrıntılı olarak vermiÅŸlerdir. Buna baÄŸlı olarak da betimleme, doÄŸalcı eserlerin en önemli anlatım biçimi olarak dikkat çeker.   Realistlerdeki biçim güzelliÄŸi, kompozisyon olgunluÄŸu ve üslup kaygısı natüralistlerde yoktur. Ancak natüralistler de halkın kolayca anlayabileceÄŸi açık ve yalın bir dil kullanmışlardır. Tiyatroda, kostüm ve dekora önem veren natüralistlerin eserlerine genel olarak bir kötümserlik havası hakimdir.

NATÜRALİZMİN BAŞLICA ÖZELLİKLERİ

* Determinizm anlayışını romana getiren bu akım 19. asrın ikinci yarısında Fransa'da ortaya çıkmıştır.

* Determinizme göre tabiat olaylarında aynı sebepler aynı sonucu doğurur. Natüralistler, Determinizmi topluma ve insan uyguladılar.

* Toplum büyük bir laboratuar, insan deney konusu, sanatçı da bilgin sayıldı.

* İnsan kişiliğini anlatabilmek için soya çekim yasalarından ve toplum biliminden yararlandılar.

* Romanlarda kahramanların portreleri ince ayrıntılarına kadar verilir.

* Yazar eserde kiÅŸiliÄŸini gizler.

* Gözlem ve tasvir önemlidir.

* Eserlerinde hayatı bütün yönüyle anlatırlar.

* Bedenden ayrı bir ruh yoktur.

* Dil her seviyedeki insanın anlayabileceği bir düzeyde tutulmuştur

* Sanat toplum içindir anlayışı doğrultusunda eserler verilmiştir.

BAÅžLICA TEMSÄ°LCÄ°LERÄ°


Emile Zola (Meyhane, Germinal, Nana, Toprak.....)

Alphonse Daudet

Guy de Maupassant

Goncourt KardeÅŸler


"Roman anlatılmış ve tabiattan çıkartılmış belgelerle vücuda getirilmelidir. Tarihçiler, mazinin hikayecileri, romancılar da halin hikayecileridir."

Goncourt KardeÅŸler


Emile Zola

Alphanso Daudet

G. de Maupassant


TÃœRK EDEBÄ°YATINDA NATÃœRALÄ°ZM

Türk edebiyatında ise;

Bizim edebiayıtımızda doğalcılık anlayışına en çok yaklaşarak eser veren sanatçı Hüseyin Rahmi Gürpınar'dır. Ancak eserlerinde sosyal eleştiriye yer vermesi onu natüralistlerden ayıran önemli bir noktadır.




Hüseyin Rahmi

 


Edebibilgiler.com 2009 ©  Her hakkı saklıdır.