FÜTÜRİZM (GELECEKÇİLİK)

    20. yüzyılın baÅŸlarında Ä°talya’da ortaya çıkmıştır. Edebiyatta devrim ve dinamizmi vurgulayan akım olarak deÄŸerlendirilir. Ä°talyan ÅŸair, romancı, oyun yazarı ve yayın yönetmeni Filippo Tommaso Marinetti’nin 1909’de Paris’te Le Figaro gazetesinde yayınladığı bildiri gelecekçiliÄŸin manifestosu oldu. Bildiride, "Bizler müzeleri, kütüphaneleri yerle bir edip ahlakçılık, feminizm ve bütün yararcı korkaklıklarla savaÅŸacağız" deniyordu. Bu geçmiÅŸin bütünüyle reddi demekti. Aynı bildiride, "Biz dünyadaki gerçekten saÄŸlıklı tek ÅŸeyi, yani savaÅŸa ve ölüme götüren güzel düşünceleri yüceltiyoruz" sözleri, siyasal alanda o dönemde geliÅŸen faÅŸizmden yana bir tavrın da açık göstergesiydi.

      GelecekçiliÄŸin kurucusu Marinetti, Avrupa’da birçok yazarı etkiledi. Rusya’da Velemir Hlebinikov ve Mayakovski gelecekçiliÄŸe yöneldi. Rus gelecekçiler kendi bildirgelerini yayınladı. PuÅŸkin, Tolstoy, Dostoyevski reddedildi. Åžiirde sokak dilinin kullanılması istendi. 1917 Ekim devriminden sonra da gelecekçi akım güçlendi. Mayakovski’nin ölümüne kadar etkisini sürdürdü. Ä°talya’daki gelecekçiler ilk ÅŸiir antolojisini 1912’de yayınladı. Gelecekçilik faÅŸizm ile özdeÅŸleÅŸti. Ve 1920’lerin ortalarına doÄŸru etkisini yitirdi. Eserlerinde mantıklı cümleler kurmayı reddeden gelecekçilerin parolası, "sozcüklere özgürlük"tü. Ezra Pound, D. H. Lawrence ve Giovanni Papini bu akımdan etkilenen yazarlardır.

FÜTÜRİZMİN BAŞLICA ÖZELLİKLERİ

20. yüzyılda ortaya çıkmış, makineyi ve hızı edebiyata taşıyan edebiyat akımıdır. I. Dünya Savaşı başlamadan ortaya çıkan bu akım, "geçmişten kopuşu, yenilik ve değişikliğe yönelişi" ilke edinmiştir.

* Geleceği makineleştiren sanattır.

* 20.yy. başında Marinetti tarafından kurulmuştur.

* Geçmişin sanat değerlerini bırakmalı ve yeni anlatım biçimleri bulmalı.

* Makinalaşma çalışmaları kutsallığı savunulmalıdır.

BAÅžLICA TEMSÄ°LCÄ°LERÄ°


P. T. Marinetti

Viladimir Mayakovski

P.T. Marinetti

V. Mayakovski



TÃœRK EDEBÄ°YATINDA FÃœTÃœRÄ°ZM

Türk edebiyatında ise;

Nazım Hikmet





Nazım Hikmet

 



Edebibilgiler.com 2009 ©  Her hakkı saklıdır.